Warmtenet in Wageningen

Wanka Lelieveld trapt af. Hij woont in de Benedenbuurt in Wageningen. Als projectleider en teamlid van coöperatie WOW is hij betrokken bij de aanleg van een warmtenet in zijn buurt. Tijdens het maken van een plan voor de verduurzaming van zijn woning bedacht hij een aantal collectieve oplossingen. Een ‘klimaatstraatfeest’ bleek achteraf de aftrap voor het oprichten van een coöperatie met inmiddels 130 leden. 

Ingewikkeld technisch concept

In 2018 vroeg de coöperatie subsidie aan bij het Programma Aardgasvrije Wijken. Het jaar erop werd een opwerklocatie geselecteerd en aangekocht en ging de coöperatie via een aanbesteding aan de slag met warmteleverancier Kelvin. Inmiddels is de coöperatie zes jaar oud. “We staan aan de vooravond van het contracteren van bewoners in een wijk met 440 huishoudens”, vertelt Lelieveld. Het technisch concept dat nu op tafel ligt is vrij ingewikkeld. “Het is een collectief systeem met een warmtepomp die energie haalt uit de buitenlucht en warmte afgeeft aan een warmtenet van 70 graden. Twee cv-ketels dienen als back-up.”

Multicriteria-analyse

Lambert den Dekker, senior adviseur energietransitie bij adviesbureau DWA, ontwikkelde een multicriteria-analyse. Zo’n analyse kan goed dienen als hulpmiddel voor het betrekken van bewoners bij het aardgasvrij maken van een wijk en het maken van keuzes voor techniek. “Als je een aantal varianten op tafel hebt liggen, kan je die beoordelen met de multicriteria-analyse”, legt Den Dekker uit. Elke variant geef je een score en een wegingsfactor. Daar rolt een voorkeursvolgorde uit waarmee je in gesprek kan gaan met elkaar. 

Hele keten

Een deelnemer vraagt zich af aan welke techniekkeuzes coöperaties moeten denken. Ewald Slingerland, senior ontwikkelaar duurzame warmte bij Greenvis, geeft een duidelijk antwoord. “Je moet kijken naar de hele keten. Eerst de warmtebronnen: waarmee kunnen we werken, hoe groot zijn ze en hoeveel warmte kunnen ze leveren? Vervolgens wil je die distribueren richting afnemers. Welke afnemers hebben welke temperatuur nodig? Tot slot is het ook belangrijk om goed achter de voordeur te kijken. Met welke afgifte heb je te maken en wat is het ruimtebeslag?” 

Duidelijk communiceren

Op de vraag hoe je die keuzes dan vervolgens maakt, zegt Den Dekker: “Dat kan op de organische manier zoals in Wageningen of met een rationele procesaanpak, zoals een multicriteria-analyse. Volgens mij kan je die twee ook prima combineren. Zolang je vanaf het begin duidelijk communiceert, kan het bijna niet anders dan dat daar een keuze uitrolt waarbij de bewoners betrokken zijn.”