Belangrijkste resultaten
Jaap Drooglever, thematrekker participatie en communicatie Programma Aardgasvrije Wijken: “Als er vertrouwen is, dan is er veel mogelijk in een wijk. Persoonlijk contact leidt tot vertrouwen.” Het bewonerstevredenheidsonderzoek is als pilot uitgevoerd in zeven proeftuinen. Drooglever: “We hebben geleerd dat acht op de tien bewoners weet wat het project inhoudt. Het is belangrijk om ze participatiemogelijkheden te geven. Als gemeente moet je periodiek en frequent communiceren. De tevredenheid is hoger bij gemeenten met bewonersinitiatieven.”
Eén-op-één-interactie is nodig
Proeftuin Nieuwborgen deed mee met het bewonerstevredenheidsonderzoek. Hilde Akkerman, communicatieadviseur ad interim, geeft aan dat de proeftuin in aardbevingsgebied ligt, waardoor het vertrouwen in de overheid niet heel hoog is. “Vertrouwen begint door een relatie op te bouwen, dit kan op grote bijeenkomsten, maar heeft ook één-op-één-interactie nodig.” Volgens Akkerman is opschalen van participatie mogelijk, maar niet zonder de inzet die erbij hoort. “Wij hebben mensen uit de wijk een rol gegeven. Als je iets van je buurman hoort, dan neem je het sneller aan.”
Basisbehoeften om burgers vooruit te laten gaan
Uit de evaluatie blijkt dat persoonlijke aanpak veel tijd en inzet van menskracht kost. Hoe het minder tijdsintensief kan, wordt onderzocht middels gedragsinzichten en pilots. Marlies Kok is gedrags- en projectadviseur voor de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland en legt uit dat je bij verandering moet zorgen dat je aan de basisbehoeften van mensen voldoet. “Doe je dit niet, dan ontstaat er weerstand. In gedragsonderzoek zijn basisbehoeften zoals zekerheid en veiligheid, gemak en bij de groep horen belangrijk om burgers een stap vooruit te laten zetten.”
Eerste conclusie
Kok deed in twee proeftuinen, Garyp en Berkum, een gedragsonderzoek waarbij twee groepen mensen verschillende soorten communicatie tot zich kregen, een controlegroep en een ‘duwtje-groep’. Zo kreeg een groep een deurmat met daarop: ‘stap voor stap gasvrij’. Het accepteren van dit cadeau en het daadwerkelijk neerleggen van de mat bij de deur, leidde tot meer commitment. Kok: “Een voorzichtige eerste conclusie: gedragstechnieken werken best goed en smaken naar meer. Dat geldt met name voor sociale beïnvloeding en commitment.” De lessen uit het gedragsonderzoek komen binnenkort online op de website van Programma Aardgasvrije Wijken en er komt een uitgebreide evaluatieconferentie in mei.