Weet wat er leeft

Gespreksleider Harry Louwenaar ontlokt de experts een flink aantal tips. Zoals bij Jolanda Vos-ter Wolbeek, communicatieadviseur stadsontwikkeling in Rotterdam en betrokken bij twee PAW proeftuinen. “Je moet weten wat er in een wijk leeft”, zegt zij. “Dat bereik je door bewonersgesprekken te voeren. Daar is maatwerk voor nodig. In de ene wijk houden we straatinterviews, in een andere wijk rijden we rond met een bakfiets.” Haar advies is altijd: “Zorg voor een vaste contactpersoon en een vast telefoonnummer dat altijd bereikbaar is.”

Vertel het hogere doel

Sylvia Lafourcade is senior communicatieadviseur bij het Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP). Zij pleit voor een sterke programmareputatie. “Zet een kleiner project in de context van het grotere geheel; vertel het hogere doel.” Bij het HWBP doen ze dat door middel van een overkoepelende slogan: ‘HWBP voor sterke dijken’. Dat er heel veel partijen achter het programma zitten, is minder van belang dan de boodschap, zegt Lafourcade. Ook Marlon Mintjes van het ministerie van Binnenlandse Zaken pleit voor een eenduidige communicatieboodschap.

Maak ruimte voor verschillen

Wetenschapper en communicatie-expert Mark van Vuuren houdt een vurig pleidooi voor het luisteren naar verschillen. “Iedereen heeft eigen belangen en die kunnen tegengesteld zijn. Zorg dat je van elkaar weet wat je ambities zijn en accepteer de verschillen. Neem daarvoor de ruimte. Als je dat niet doet, kun je wel een gezamenlijke boodschap uitdragen, maar het risico is dat de partijen zich daar niet meer in herkennen.” Zijn advies aan communicatieprofessionals is: “Begin bij de burger. Wat zijn de vragen in de wijk? En hoe past de opgave waar je mee bezig bent bij die vragen?”

Wees weerbaar

Esther Bunnik, hoofd communicatie bij de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), benadrukt dat communicatie draait om keuzes maken. “Alles samendoen maakt het vaag en traag. Je moet dus kiezen; wat doe je samen, en wat niet? De informatie moet voor de bewoner betrouwbaar en toegankelijk zijn, dat is het uitgangspunt.” Bunnik ziet graag weerbare communicatieadviseurs. “Als je goed op de hoogte bent van de inhoud, heb je ook weerwoord tegen de deskundigen of bestuurders waarvoor je werkt. Stel ze voortdurend vragen: wat zijn we aan het doen, waarom willen we dit, zijn we begrijpelijk, zijn we betrouwbaar?”

Verplaats je in de ander

“Communiceren is meer dan een boodschapje van A naar B brengen; het is schuren” zegt wetenschapper Van Vuuren. “Je moet vooral snappen wat het perspectief van de ander is.” Hij doet met zijn studenten regelmatig een ‘verander-in-de-ander-oefening’. “Ze moeten zich inleven in het perspectief van iemand met wie ze het hardgrondig oneens zijn. En dan elkaars verhaal vertellen. Dat kun je leren!”